jueves, 30 de mayo de 2013

OERWOUD FRAGMENT



Er lopen meer mensen op straat, een prima excuus om verder te gaan. Tegen een gestaag druppelende stroom vluchtelingen in (dat moet het toch zijn) arriveren ze bij het adres waar Toni Gay zou wonen. Op hun bellen wordt niet opengedaan. Op kloppen evenmin.
Er is niemand. Kom.”
Ik moet het zeker weten. Joan! Joan, schatje, ben je daar? Ik ben het!”
Schreeuw niet zo.”
Op de eerste verdieping is zachtjes een raam opengegaan.
Wie ben je,” vraagt een kalme stem.
Mireia kijkt omhoog. Ze kan geen gezicht of gestalte onderscheiden in de schaduw die over deze zijde van de straat is gevallen.
Ik ben Mireia. Ik zoek Joan.”
En wie is hij?”
Hij heet Pau. Hij is mee voor de veiligheid.”
Wacht daar.”
Na vijf lange minuten wordt de grendel voor de garagedeur weggeschoven. De deur gaat op een kier en dezelfde stem zegt: “Jij komt binnen, hij blijft buiten.”
Sorry, Pau.”
Ik snap het. Ik wacht hier op je.”
Nee, ga weg,” zegt de stem. “Kom over een uur terug.”
Pas als Pau zich heeft verwijderd gaat de deur ver genoeg open om naar binnen te kunnen glippen.
Ben jij Mireia?”
Ze staat tegenover een oudere, gedrongen versie van Joan, dat kon niet missen. Hij droeg een wijde ribfluwelen broek en een mouwloos hemd, in oudgewassen bruin en geel.
We zijn samen opgepakt door de politie en ieder in een cel gezet en ik ben vanochtend vrijgelaten, maar van Joan weet ik niets. Ik dacht, misschien is hij hier naartoe.”
Jij bent in een cel gezet, zeg je.”
Ja.”
Hij nam de tijd om naar haar benen te kijken en daarna naar de rest van haar lijf.
En dat kom je me vertellen.”
Ja.”
Hij keek haar in de ogen en lachte een nog redelijk sterk gebit bloot.
Toni Gay. Kom mee naar boven, daar kunnen we zitten.”

Toni zet thee en Mireia maakt kennis met Llima Pardals, een dikke vrouw met grote rode krullen van ongeveer haar moeders leeftijd. Lang zo mooi niet als Clara, dacht Mireia.
Joan komt hier wonen,” vertelt Llima.
Mireia knikt.
Wat hadden jullie gedaan,” vraagt Toni uit de keukenhoek van de met gordijnen in vertrekken gedeelde open ruimte. Ze zitten onder het raam in een oude leren ikeabank, Llima als een kat in haar hoek opgekruld en zij met haar armen uitgespreid, voor het contrast.
We zijn Montjuïc opgegaan en daar blijven hangen om naar Poble Sec te kijken. Daar kom ik vandaan.”
En opgepakt.”
Radar.”
Toni grijnst.
Wat had je dan gedacht.”
Komt Joan niet,” vraagt Llima.
Ze schudt haar hoofd.
Hij had een nachtkijker bij zich.”
Wat zeg je?”
Een nachtkijker.”
De mijne, ja. Die lul, hij heeft niets gezegd. En het is stom ook, want dat gaat hem aangerekend worden. Heeft de politie nog iets tegen jou gezegd.”
Mireia schudt haar hoofd, achteruit gedrongen door Toni's jongensachtig agressieve manier van praten.
Mijn vader heeft drieduizend betaald.”
Voor jouw vrijlating?”
Toni deelt thee rond en gaat tussen hen in zitten, tegen Llima’s volle lijf aan, net ver genoeg van haar vandaan om zijn zweet niet te hoeven ruiken.
Hoor je dat, lief? Drieduizend voor een lichte overtreding. Wat zou die jongen van mij waard zijn?”
Vijf top zes,” gelooft Llima.
Hebben we dat nog ergens?”
Het zal wel moeten, hè?”
Dat vindt ze wel weer sympathiek van Llima.

Ze drinken hun thee met melk en honing. Toni en Llima delen een pijpje marihuana.
Ik niet, schudt Mireia.
Durf jij naar het politiebureau te gaan,” vraagt Toni.
Ik ben er al geweest.”
Deze keer met geld om Joan los te kopen.”
Dat durf ik wel,” knikt ze.
Toni trekt een brede grijns en zijn gezicht lijkt opeens twintig jaar jonger. Toni is nogal een mooie man.
Je bent een stoere meid, jij. Hoor je dat, lief, Mireia gaat Joan uit de gevangenis bevrijden en dan gaan ze samen op avontuur in deze absurde wereld die we ze nalaten.”
Wat romantisch,” vond Llima, langzaam met haar ronde ogen draaiend.
Toni zag dat het Mireia te lang duurde, allemaal.
Geef me je telefoon, dan boek ik het geld over.”
Ze stelde haar toestel op de gewenste optie in en overhandigde het aan Toni. Toni toetste een reeks cijfers in, waarna een piepje en een riedeltje weerklonken.
Alweer gedaan,” zei hij toen hij haar telefoon teruggaf.
Hij rommelde in een kistje dat naast de bank op de houten vloer stond.
Dit medaljon is van Joan. Hij wil het niet dragen, maar hij moet het wel hebben. Zijn ouders staan erin.”
Mireia hing het blikken medaljon zonder gluren om haar hals.
Wat gaan jullie doen. Vluchten jullie voor de muur?”
Toni schudde zijn hoofd. “Waar zouden we naartoe moeten? We zien wel wat er op ons af komt.”
Er is voor de hele winter maría,” riep Llima tegen zichzelf.
Met een kus nam ze afscheid van Llima, er kwam een zoetgeurende warmte van haar af, en volgde Toni de trap af naar buiten. Er was een goed half uur voorbij en Pau was nergens te bekennen.
Je vriendje moet zichzelf maar redden,” zei Toni toen hij haar zag kijken.
Zwijgend liepen ze in tegenovergestelde richting de straat uit en dan naar beneden, naar Joanic.
Het barst hier van de politie.”
Die zijn onze redding, let maar op. Niemand wil in het bijzijn van zijn collega’s tegen een man en een meisje tekeer gaan. Hou je maar een beetje jong, dan doe ik het woord wel.”
Niets in zijn stem deed vrezen dat hij niet zou slagen in hun missie. Ze pakte zijn arm beet zoals een schoondochter dat doet en keek recht voor zich uit, voorbij de agent die hun de weg kwam versperren.
Zo laat nog de wijk uit?”
Het is nog geen vijf uur. Ik breng de vriendin van mijn zoon naar de metro.”
Dat kan uw zoon zelf niet doen?”
Die is op dit moment druk. Waar bemoeit u zich trouwens mee?”
De vragen stellen wij.”
Het was zoals Toni had gezegd, een drietal agenten stond grijnzend toe te kijken hoe de collega het er vanaf bracht. Toen de onvermijdelijke vraag naar het ideenummer kwam, herinnerde Mireia zich dat ze hier niet hoorde te zijn en dat ze vrijwel zeker stond aangemerkt. Ze keek opzij naar zomaar een gevel, Joanic is niet het mooiste plein van de stad, om haar schrik ergens op te kunnen richten.
De agent had het al gezien. Hij gaf haar idee aan een robocop. Die zag meteen dat ze heet was en richtte een pistool op haar, een loopje dat met een zacht geluid uit zijn buik kwam zetten.
Dat is niet nodig,” vond de agent.
Ik heb haar gevraagd onder alle omstandigheden langs te komen,” zei Toni. “Ze heeft op mijn verzoek de wet overtreden.”
Had ik u iets gevraagd?”
Ja, dat is zo wel goed, zeg!” viel Toni uit. “Ze is nog geen achttien, zoals u kunt zien, en ik ben verantwoordelijk. Dus ik voer het woord.”
De agent wist even niet wat hij dan weer moest zeggen.
De stilte werd snel opgepikt door het toekijkend trio.
Oye, José, bezorgt haar schoonheid problemen?”
Gelach en José gebaart dat ze door kunnen lopen.
Maar meneer verwacht ik vanavond terug.”
Worden we soms afgesloten?”
Over zulke kwesties mogen agenten niet spreken, dat weet u onderhand wel, meneer Gay. Ik reken op u.”

Je mag die ene schreeuwlelijk wel dankbaar zijn,” zei Toni toen ze Sant Joan inliepen.
Ik had er helemaal niet aan gedacht. We werden tegengehouden en zijn daarna met een omweg naar jou gegaan. Twee omwegen.”
Toni knikt. “Misschien was het maar goed dat ik er niks van wist. Wat gaan jullie straks doen?”
Je bedoelt dat Joan niet bij je komt wonen?”
Dat kan nou niet meer. Jullie komen er nooit in.”
Zien we elkaar nog?”
Toni drukte haar tegen zich aan. “Geen idee, kind. Geen idee hoe het straks zal zijn. Er is een aspect dat weinig aan bod komt wanneer het over de gesloten gebieden gaat. Wat gebeurt er met de oude afscheidingsmuren? Ze zullen ze wel niet afbreken, maar halen ze de stroom eraf of blijven ze in functie? In het laatste geval komen wij hier in een heel klein hoekje terecht.”
Je bedoelt dat het, hoe heet het …”
Ghetto’s zijn. Dat mag je niet uitsluiten. Er is in die paar jaren die we serieus met deze crisis aan de gang zijn zoveel verschrikkelijks gebeurd en met zo’n ijzeren logica, dat er nog heel veel ondenkbaars werkelijkheid gaat worden. Het is een onstopbaar systeem dat alleen aan zichzelf ten onder kan gaan.”
Joan zegt dat we alleen in gesloten gebied kunnen overleven. Dat aan onze kant niemand toekomst heeft.”
Toni liet hun voetstappen klinken tot ze knerpten in een vlokje zand, een zalig ouderwets geluid.
Daar heeft hij gelijk in. Maar er zullen niet heel veel plekken zijn waar het werkelijk goed toeven is, een plek met toekomst. Jullie zullen je best moeten doen en geluk hebben, om zo’n plek te vinden.”
Omdat het bij deze ene ontmoeting zou blijven, grifte ieder woord zich in haar herinnering. Wat doe ik als ik hem niet vrij krijg, dacht ze, maar ze durfde het niet te zeggen.
Toni hield stil bij de bushalte.
Neem de bus,” adviseerde hij. “Die gaat dezelfde kant op en is een stuk aangenamer.”
Ze namen afscheid toen lijn 15 de bocht om kwam rijden.
Het ga je goed, Mireia Conçales. Leuk je ontmoet te hebben. Ik hoop dat jij en Joan je aan elkaar optrekken.”
Hij zoende haar op beide wangen.
Bedankt voor alles. Ik vond het ook leuk het nieuwe huis te zien dat nou niet doorgaat.”
Toni slikte zwaar.
Doe hem de groeten, wil je. Vertel hem dat zijn vader van hem houdt.”
Daarna draait hij zich om en loopt weg, zonder haar reactie af te wachten. Ze houdt de bus aan, verder niemand hier, en vindt een plekje in de achterzwaai, naast een kwaad kijkende bejaarde vrouw.


UNANSWERED QUESTIONS



The other week the subterranean traveller was watching the nine o'clock news, as he often does, and he was thrown right into a police chase, or manhunt, as it's called these days. The police of Boston Massachusetts USA were after a young man, a teenager really, whom they suspected of complicity in the bombings at the finish line of the city's previous weekend's marathon race, a heinous act which would kill three people and wound multiple others; since the scrap filled bombs exploded sideways, mostly by cutting into ankles and legs, often so severe amputation was necessary. The traveller, having heard of the story before, had ceased to be disgusted by the apparent senselessness of the act. He started wondering about some of the other characteristics surrounding this miserable deed and its aftermath.

Firstly, he asked himself: why does a manhunt in the greater Boston area receive 15 minutes coverage on prime time Catalan evening news? Check for a sample operació policíaca de Boston . And after he had zapped some channels, why was it shown on all available news channels in his area, either national or regional, commercial or government controlled? Hadn't anything worthwhile happened in Spain that day, perhaps? The ever deepening crisis, ups and downs along a descending slope; the ongoing revelations about the illegal financing scheme of partido popular, with its leadership denying undeniable facts for a response; the daily refreshed list of minor corruption cases around the country; the never ending struggle between Catalunya and Spain, currently involving the educational system, budget tightening beyond repair and the possibility of Catalan independence as an answer to Madrid's inability to address the issue of a strongly felt need for greater Catalan autonomy; had all these topics suddenly been resolved or simply lost their importance? And knowing the answer to be an absolute no, since none of these problems had been dealt with nor would they ever in a satisfying and intelligent way, the subterranean wondered in how many countries around the globe news stations were airing the same live footage of thousands of police and military troops hunting down a lonely and in all likelyhood severly wounded 19 year old, a university student not previously known for his fighting skills or love of arms. How many people on planet Earth had been following the Boston hunting party on their tv screens?
Why is it so important we all share the same negative experience, the traveller asked. Would the citizens of the world perhaps frequent Mc Donald's more often if they were fed American crime in stead of learning about what's happening in their own town or country?

The subterranean traveller kept watching until he couldn't stand all the shouting and profiling any longer and then turned to the internet for further detailing. And that's when new questions arose, dozens of unanswered and perhaps difficult to answer questions. He wondered, why would somebody want to bomb a marathon? Why would somebody who presumably aimed to hurt American citizens for what the US is doing to Iraq and Afghanistan, choose a local sports event known for its international participation? Then the young man and his older brother, already killed it seemed, were suddenly linked with Chechen nationalism and the traveller wondered, where's the win situation in making an issue of that?

The traveller got into detail of the narrative, the official one that is, with some commentators warning not to believe everything being told, and he became instantly overwhelmed with new questions. Everything seemed so bizarre. Why was there a fire drill going on when the bombs exploded, a type of coincidence now almost habitual whenever a terrorist attack occurs? Why had the FBI been in contact with the elder brother for at least two years, encouraged him to seek spiritual refuge in militant islamism, yet failed to notice his apparent radicalisation towards terrorist attitudes?

Why was it, that after the initial confusion only one narrative stood to be played out? How did the police know the two men seen walking away were definitely the ones they were looking for? Why did all this remind the subterranean of the London bombings in the summer of 2005, where a couple of youngsters carrying backpacks were identified as the perpetrators and then after police shot the wrong guy nothing much was heard of them anymore?
The subterranean traveller asked lots of questions and received very few answers. Can anybody tell him why police these days must look like the military while the military look like invaders from Mars?

The traveller asked other types of questions as well. Like, why do people collectively lock themselves up in their homes to let state hunters have a free go at a nineteen year old kid on the loose, a local university student whose involvement in the bombings is far from proven, just a suspect police would like to ask some questions?
Did the people from Watertown realise they had given the corporate politburo which passes for government these days free rein to hunt down one of their own, a young student who had lived in the region all his teenage life?
Do the dear people of Watertown understand this posture is not so different from how the good citizens of Germany let the nazi's quietly go about their particular manhunt, starting off on questionable yet strongly promoted moral issues in combination with incidental killings and then escalating upto a level which came to involve each and every once good citizen, the initial righteous fever soon girating into a dark desire to fully exterminate, in modern lingo to finish the job?

How do you make a young man who is seriously wounded in his throat, not able to speak and heavily drugged, produce a coherent chronicle of events in which he states how his elder brother persuaded him to participate, by merely nodding and shaking his head? What kind of questions does one ask a person who can only nod and shake in order to write an exciting, convincing and not nearly original story of two self-radicalised jihadist brothers acting on their own, the elder the initator and the one who would get shot, the younger influenced by his sibling and the one who fled away from the shoot-out in which his brother had been killed, starting a wild fox hunt in which one lonely wounded fox was hunted down by thousands of science-fictionally armed dogs – a story so near yet not precisely ! at the heart of people's expectations, that it manages to captivate the imagination of millions the world all over?

Such things he was thinking about, and he wondered who'd next be hosting the travelling mad war machine. Is it likely there are bets going on? How much does one make from getting it right? Is this why our politicians sell us out, because they are promised their good share for dirty work delivered? El puto máster of the universe, the one-up bandit, who is catching all the headlines today, is after all like most headline makers small bite compared to the real profiteers of destruction: those who believe they have the means to survive whatever is coming.

Inevitably, he turned sentimental. The subterranean often gets sentimental when truth closely appears. He asked himself a different kind of question, again. Honest emotions started running him over and the traveller made himself believe a good outcome merely depended on collective intelligent thinking, if anything else. Did the peoples of the world realise their leaders had stopped being decisive to their fate and that it all had become a matter of financial interests being played out? And if so, wasn't it time people stopped the machine? Isn't it time people stopped the machine?

With love,

The Subterranean Traveller